Sosyal İslam

S

Bu makalede, İslam’ın “sosyal” özünü veya Kur’an’ın “sosyal” içeriğini, başka bir yönü ile daha göstermeye çalışacağım: Keffâretler

Keffâret, örtmek manasına gelen [kefer] kelimesinden türetilmiş. Bir hata sebebiyle meydana gelen günahı örten perde anlamında kullanılıyor. [Kâfir] de bu kökten. Allah’a değil; Mülkün Allah’a ait olduğuna inanmayan, bu gerçeği örten, bunu ısrarla reddeden anlamındadır. Mülkün Allah’a ait olduğu gerçeğini örtmekle kalmaz, ona ortak olmaya kalkarsa buna da [müşrik] diyor Kur’an.

Kur’an’da başlıca dört tür keffâret var. Yani bir hatanın örtülmesini sağlayan yaptırım var.

Aşağıda geçtiği yerleri veriyorum. Öngörülen yaptırımların altını çizdim. Hep aynı konu etrafında dönüyor. Kur’an’ın “sosyal” içeriğinin ne olduğunu bir kez daha görün.

***

İlki Hacc ile ilgili:

“ Ey iman edenler, sizler hac yaparken bir hayvanı dahi öldürmeyin. Kim bir hayvanı kasten öldürürse Kabe’ye sunulacak bir kurbanlık olmak üzere adalet sahibi iki kişinin vereceği kararla öldürdüğü hayvanın bedelini tazmin etmelidir. Veya öldürdüğü havyana karşılık yoksulları doyurmalı veya onun dengi oruç tutmalıdır. Ta ki bu şekilde yaptığının vebalini tatsın. Allah geçmişi affetmiştir. Fakat kim bir daha yaparsa Allah ondan intikamını alır. Allah azizdir, kötülere karşı intikamı vardır.” (Maide; 5/95)

Görüldüğü gibi verilmek istenen mesaj büyük eşitlik ritüeli (Hacc) sırasında bir hayvana bile zarar verilmemesi gerektiği,  “kimsenin hakkının yenemeyeceği, yendiği takdirde de ödetileceği”dir. Keza sözü ayağa düşürenler, iyi olacağına söz verdiği halde kötü bir davranışta bulunanlar “sözün namusu adına” bedelini ödemelidir. Hiçbir kötülük karşılıksız bırakılmamalıdır. Kötülük yapan bir yoksul duyurarak bunu iyilikle karşılamalı veya kötülüğün kaynağı olan açlık ve şehveti kendine yasaklayarak (savm/oruç) kendini tutmasını öğrenmelidir…

Keza Hacc’da vaktinden önce traş olanlar için yine sadaka vermek ve oruç tutmak öngörülür (Bakara; 2/196).

Yaptırımlara dikkat ediniz: Zarar verdiğinin bedelini ödemek… Yoksulu doyurmak… Tasadduk etmek… Oruç tutmak…

***

İkincisi yanlışlıkla adam öldürmek ile ilgili:

“Bir mü’minin diğer mümini öldürmeye hiçbir şekilde hakkı yoktur. Fakat kim bir mü’mini yanlışlıkla öldürürse, mü’min bir köleyi özgürlüğüne kavuşturması ve ölenin mirasçılarına tatmin edici bir diyet vermesi gerekir. Fakat mirasçılar diyetten vazgeçerlerse gerekmez. Eğer öldürülen -kendi mümin olmakla beraber- size düşman bir kavimden ise, o zaman öldürenin mümin bir köleyi özgürlüğüne kavuşturması gerekir. Şayet antlaşmalı olduğunuz bir kavimden ise, mirasçılarına tatmin edici bir diyet vermek ve mümin bir köleyi özgürlüğüne kavuşturmak icap eder. Bunlara gücü yetmeyen, Allah’a tövbe ederek, peş peşe iki ay oruç tutmalıdır. Allah, her şeyi bilendir, çok bilgedir.” (Nisa; 4/92).

Görüldüğü gibi aynı ayet içinde üç defa “bir köleyi özgürlüğüne kavuşturmak” geçiyor. Sonra verdiği zararın bedelini (tazminat) ödemek… Bunlara gücü yetmiyorsa iki ay peş peşe oruç tutmak…

***

Üçüncüsü boşanma ile ilgili:

“Kadınlarından ‘Sen artık bana annem gibisin’ diyerek ayrılmaya kalkıp da sonra cayanlar tekrar ilişkiye girmeden önce bir köleyi özgürlüğüne kavuşturacaklardır. İşte size tavsiye edilen budur. Allah her ne yaparsanız haberdardır. Buna gücü yetmeyen tekrar ilişkiye girmeden önce iki ay sırasıyla oruç tutacaktır. Buna da gücü yetmeyen altmış yoksulu doyuracaktır. Allah’a ve peygamberine imanınız varsa böyle yapacaksınız. Bunlar Allah’ın çizdiği sınırlardır. Kâfirleri ise acı bir azap bekliyor.” (Mücadele; 3-4).

[ZIHAR]: Sözlükte “sırt, arka” anlamına gelen zıhar rivayete göre Araplar arasında geri dönüşü olmayan zalimane ve gaddar bir boşanma çeşidiydi. Adam karısına “Sen bana anamın sırtı (zahr) gibisin” veya “Sen bana artık annem gibi görünüyorsun” der, bunun üzerine kadın boş olmaz fakat o erkeğe haram sayılır ve ebediyen kocası tarafından terk edilmiş olurdu. Yani adam karısını anası yerine koyar, ne onunla ilişkiye girer ne de başkasıyla evlenmesine izin verirdi. Kadını bir başına yapayalnız ortada bıraktığı gibi bir yere gitmesine de izin vermezdi.

İşte hicretin 5. yılı civarında Medine’de yaşanan böylesi bir olay üzerine mücadele suresinin bu ilk ayetleri nazil olmuş. Şöyle ki: Hz. Peygamber’in arkadaşlarından Evs İbn Samit bir gün karısı Havle bint Sa’lebe’yi namaz kılarken görür. Havle selâm verip namazdan çıkınca Evs’in gözüne bir an için karısı çok cazip görünerek onunla ilişkiye girmek ister. Havle yüz vermeyince Evs sinirlenerek “Sen bana anamın sırtı gibi ol” diyerek zıhar yapar. Bunun üzerin kadın Hz. Peygamber’e başvurarak durumu düzeltmek ister. “Ben” der “Yıllardır bu adamla evliyim. Bir defa isteğini yerine getirmedim diye bana bunu yaptı. Şimdi ben ne yapacağım? Çocuklarım var, gidecek yerim yok, böyle olursa perişan olurum. Buna bir çözüm bulalım ey Allah’ın Resulü!” der. Hz. Peygamber “Görünüşe göre sen ona artık haram olmuşsun” der. Kadın söz alarak, böyle bir şeyin yanlış olduğunu, kendisinin bunu hiç de hak etmediğini ısrarla anlatır. Allah’a dua ederek bir çıkış yolu arar. İşte Hz. Peygamber’in olayı nasıl çözeceğini düşündüğü bir sırada yukarıdaki ayetler nazil olur. (Razi, Taberi, İbn Kesir, Kurtubi ).

Demek ki bir kadın karşılaştığı bir haksızlığı gidermek için yetkili merciye (mahkemeye) başvurabilir ve kocasından şikâyetçi olabilir. Hatta Bakara; 2/229. ayetinin getirdiği hükümlere göre bu başvuru kadının kocasını “boşamasıyla” bile sonuçlanabilir. Sanıldığının aksine “boşama” tek taraflı olarak erkeğe verilmiş bir hak değildir. Tarafların herhangi birinin şikâyeti üzerine eğer şiddetli geçimsizlik (nuşŭz) varsa 1- Oturup konuşma 2- Odaları ayırma 3- Bir müddet ayrı yaşama 4- Hakemlere başvurma ve 5- Tümüyle boşanmadan ibaret beş aşamalı süreç işletilir.  Kuran’ın boşanma olayına getirdiği “medenî” çözüm bundan ibarettir.

Asıl, bu olay vesile kılınarak öngörülen keffâret yaptırımına dikkat ediniz: Bir köleyi özgürlüğüne kavuşturmak… İki ay sırasıyla oruç tutmak… Altmış yoksulu doyurmak…

Bunlar ne anlama geliyor yazının sonunda değineceğiz.

***

Dördüncüsü yemin ile ilgili:

“Allah düşünmeden etiğiniz yeminlerden sizi sorumlu tutmaz. Ancak bile bile kendinizi bağladığınız yeminlerinizden sizi sorumlu tutar. Bunun keffâret olarak bedeli çoluk çocuğunuza yedirdiğinizin orta derecesinden on fakiri doyurmak yahut giydirmek veya bir köleyi özgürlüğüne kavuşturmaktır. Bunlara gücü yetmeyen ise üç gün oruç tutmalıdır. İşte yemin edip de bozmanın cezası budur. Şu halde yeminlerinizi koruyun. Allah size hükümlerini böylece açıklıyor ki, şükretmesini bilesiniz.” (Maide; 5/89).

Yaptırımlar yine aynı: On yoksulu doyurmak veya giydirmek… Bir köleyi özgürlüğüne kavuşturmak ve üç gün oruç tutmak…

***

Görüldügü gibi en çok “bir köleyi özgürlüğüne kavuşturmak” geçiyor. Sonra “yoksulu doyurmak”, sonra “oruç tutmak”, sonra da “zararı tazmin etmek” (Hacc’da) bir yerde de “kurban”…

Hepsi de “vermek” ile ilgili…

Bunlar kanımca şu anlama geliyor.

Bir hata mı yaptın, telafi etmek için hemen bir boyunduruk altında olan (ör. borçlu) bul ve onu boyunduruğundan kurtar…

Buna gücen yetmezse hemen bir (10/ 60) yoksul bul ve onları açlıktan kurtar…

Buna da gücün yetmezse (10/ 60 gün) aç kal…

Ya kölelere özgürlük (fekku ragabe)…

Ya açları doyurma (taâm miskîn)…

Ya da aç kalma (savm)…

“Ya açları doyur ya da kendin aç kal ki halleri anla” diyor adeta.

***

Şimdi…

Soru şu: Neden Kur’an’da keffâretler hep bunlar etrafında dönüyor?

Mesela neden 10 rekat namaz kıl, 60 gün peş peşe sabah namazına kalk yok?

Neden hep verme, verme, verme…

Neden hep özgürlük, özgürlük, özgürlük…

Neden hep yoksul, yoksul, yoksul…

Neden hep açı doyurma veya aç kalma (oruç)

Yani açlık, açlık, açlık…

Neden?  Niçin?

Bunun üzerine düşünün.

“Sosyal İslam” derken ne kastettiğimi çok iyi anlayacaksınız.

***

“Sosyal” kelimesinin etimolojik (sözcük kökenleri bilimi) izini sürdüğümüzde karşımıza şunlar çıkıyor: Hind-Avrupa dil kökünde [sok-yo] bir şeyin peşinden gitmek demek. Oradan Latinceye müttefik [socius], sonra ittifak etmek, ortak olmak [sociare] veya [sociabilis]  olarak geçmiş. Oradan da Fransızcaya toplum, toplumsal, toplumla ilgili manasında [social] denmiş. Türkçeye de [sosyal] olarak geçmiş…

Türkçede kullandığımız sosyal, sosyete, sosyoloji, sosyalist kelimeleri de bu kökten.

Sosyoloji kelimesi 1830’da, sosyalist kelimesi de modern anlamda ilk olarak İngilizcede 1822, Fransızcada ise 1831’de kaydedilmiş.

Arapça, Osmanlıca ve Farsça gibi doğu dillerinde [ictimâî, tecemmuî, cemiyet, cum’a, cemaat, iştirakî] vb. ile aynı çağrışıma sahip sosyal kelimesi, kök anlamında yer alan “peşinden gitmek” ifadesinden de anlaşılacağı gibi, ötekini düşünmek, öteki ile ilgili olmak ve giderek ötekicilik, diğergâmlık (ötekinin gamı ile gamlanmak), ortaklaşacılık velhasıl en genel anlamıyla toplumculuk demek oluyor…

***

1992’de yayınlanan ikinci kitabımın ismi “İslam ve Sosyal Değişim”, 1995’de yayınlanan üçüncü kitabımın ismi de “Devrimci İslam” idi.

Buradan da anlaşılacağı gibi, benim zihin dünyamda İslam hep “sosyal” yönü ağırlıklı bir din olarak belirmiştir. Benim algılayışımda bu İslam’a sonradan yamanan bir yorum değil; İslam’ın özünde varolan bir gerçeklik olarak belirmektedir. Veya şöyle söyleyelim: İslam’ın özünde neyin yattığını kavrayışım hep bu istikamette olmuştur. Ve bu başından beri hep böyledir.

Son zamanlarda buna “Sosyalist İslam” “Komünist İslam” diyenler oluyor.

“Sosyal” bir kelime olmasına rağmen, sosyalist veya komünist kelime değil; terimdirler. Bu nedenle bir ideoloji ve tecrübe dünyasının terim değeri olan “kavramı”dırlar. Yani “sosyal” kök kelimesine bir dünyanın kattığı anlamlar, değerler ve pratikler ile yüklüdürler.  Ve bu anlamlar, değerler ve pratikler bizim yüklediğimiz anlamlar, değerler ve pratikler değildir.

Bu nedenle İslam’ın ekonomi-politik yorumunun sosyalizme yakın olduğunu, Lehu’l-Mülk şiarının komünal mülkiyet anlayışını çağrıştırdığını söylememe rağmen, buna sosyalist veya komünist İslam (anlayışı) demedim, demiyorum.

Yaptığımız şeyin ne olduğunu soranlara şunu diyeceğim: Bu, İslam’ın “sosyal” özünün öne çıkarılması veya Kur’an’ın “sosyal” içeriğinin vurgulanmasından başka bir şey değildir.

Kısaca buna “Sosyal İslam” diyebiliriz.

Doğrudan doğruya Kur’an’dan alarak ilhamı/ Çağın idrakine böyle sunabiliriz İslam’ı… “Totemi Mamon (para/servet), tabusu mülkiyet” olan çağın egemen paradigmasına meydan okumanın buradan çıkacağına inanmaktayım.

***

Keza kültürümüzde yer alan “Kurbanın olayım”, “Canımın içi” , “Gadasını aldığım”, “Sana gelen bana gelsin”, “Canım feda”, “Vermeyen şerefsizdir”,  “Dükkan senin” vb. ifadeler Kur’an’ın “sosyal” içeriğine paralel olup, onun Müslüman halk dilindeki yansımalarıdır.

Ancak bu diğergam kültür liberal kapitalist (mamoncu, mülkiyetçi) teranelerle yok edilmek isteniyor.  Öyle ya yok edilsin ki herkes tek tek “birey” haline gelsin ve bankaların ağına düşerek kredi kartı kölesi olabilsin. Toplumun tüm dayanışmacı, sosyal bağları bir bir çözülsün ve dağılsın. Yoksa bankalar hangi zaaf ve korkudan beslenecek?

Şunu unutmayın ki akraba bağları (aile, yakın çevre, komşular, arkadaş çevresi, mahalle) çözüldükçe pusuda bekleyen bankaların eline düşeceksiniz. Her Cuma imam mimberden şu ayeti okuyup öyle iniyor: “Allah adaleti, ihsanı ve yakın çevrenizi (zi’l-gurba) gözetmeyi/vermeyi emrediyor.” (Nahl; 90).  Fakat dinleyen kim, anlayan nerede?

Öyle olunca insanların artık kendi anne, baba, akraba, kardeş ve arkadaşına bile parasını veremeyip güven içinde bankalara götürüp yatırmasının, hangi çözülme, yalnızlaşma ve arkasından gelen korku  (havf) ve kaygı (huzn) dan beslendiği sanırım anlaşılıyor.

Bu, toplumdaki yakınlık bağlarının (zi’l-gurba) yani “sosyal”in çöküşüdür. Yukarıdaki keffâretlerde ortaya konan “sosyal” içeriğin ne anlama geldiğine tekrar düşünün. Düşünmekle kalmayın güncelleştirin.

İşte bu, yalnızlaşmış, bir başına kalmış (birey!) yurdum insanının boynuna geçirilen tasmaların, zincirlerin, boyundurukların nasıl kırılıp atılacağının ve profosyonel hırsız şebekelerinin ellerinin toplumdan nasıl kesileceğinin de panzehiridir.

Bunun yolu kırkta bircilik değildir. Bu düzenin sürmesini, kölelerin karınlarının doyurulup daha iyi çalışmalarını sağlar ancak. Hem kırta bircilik Kur’an’da eleştirilir: “Yüz çevireni, azını verip çoğuna cimrice sarılanı gördün mü?” (NecM, 33-34).Burada anlatılan müşriklerin en zengini Velid bin Muğire idi. Çünkü o kırkta birciydi!

Bunun yolu “Sosyal İslam” anlayışının siyasi, ekonomi-politik olarak diriltilmesidir. Böylece boyunduruklar kırılacak, köleler özgürleşecek, yoksullar doyacak, açların yüzü gülecek ve ezilenler yeryüzünün önderleri olacaktır.

İlahî vaat bu yönde ve gerçekleşmek için bir “kendinden zuhur” beklemekte.

27 yorum

  • hep ver,hep ver.<br>hocam bu nefs e ağır gelmez mi….<br>sonra sürekli verince nefsimiz müslüman olur…<br>cennet de bu dünyada kurulmaz mı?

  • &quot;islam dini&quot; ifadesinin önüne sosyal, ılımlı, radikal vb. sıfatlar eklemek Allah&#39;ın tanımladığı dini, kişinin kendine göre tanımlaması anlamına gelmez mi?<br>&quot;kaş yapayım derken göz çıkarmak&quot; deyimini tekrar hatırlamalıyız diye düşünüyorum. zenginleri daha fazla paylaşmaya teşvik edeyim derken dinin dengelerini alt-üst etmek…<br><br>ÖNERİ: &quot;islami ilkeler ışığında

  • Ben delillere bakarım.Aklı önemserim.Ama akıl tek başına delil değildir.Sizin birkaç yazınızda VEDA HUTBESİ &#39;NDEN örnek verdiğinizi gördüm.Ama Veda Hutbesinde &quot;hafifçe dövmenize izin verildi&quot; denmesine rağmen siz ısrarla &quot;darabe&quot; fiiline ayrılmak,üstelik &quot;BİR MÜDDET AYRILMAK&quot; anlamını veriyorsunuz.Darabe fiilinin ayrılmak anlamına da geldiğini öğrendim.Fakat bir

  • Allah razı olsun Hocam..<br><br>&quot;Allah, rızıkta kiminizi kiminize üstün kılmıştır. Fazla verilenler, rızıklarını ellerinin altındakilere aktarıp da hepsi onda eşit hale gelmiyor. Allah&#39;ın nimetini mi inkâr ediyor bunlar?&quot; (Nahl/71)

  • Süleyman Ateş hoca, gece namazına farz diyor. Sizin de mal paylaşımına yaptığınız yorumlar buna paralel. Yani geleneksel olarak kuvvetli sünnet olan ama farz olmayan şeyler, şimdiki alimlerimizce farz kabul edilmekte. Delilleriniz kuvvetli ve ben de söylemlerinize uymaya çalışıyorum. Çağımızın alimi sizlerseniz, sizin sözünüz çağın sözüdür. Gelecekte ne olur bilmem. Allah, inananlarla beraberdir.

  • Kimi rivayete göre yüz binin üzerinde insanın dinlediği,şahid olduğu Veda Hutbesi&#39;nde dahi ihtilaf var.<br><br>1.)Size Kur&#39;an&#39;ı ve sünneti bırakıyorum.(Ehl&#39;i Sünnet&#39;in görüşü)<br><br>2.)Size Kur&#39;an&#39;ı ve Ehl&#39;i Beyti bırakıyorum.(Şia&#39;nın görüşü)<br><br>3.)Size Kur&#39;an&#39;ı bırakıyorum.(Hanif,muvahhid görüş)<br><br>Hal böyle iken Veda Hutbesi&#39;nin günümüze

  • ihsan hoca eskiden böyle değildi şimdi sol kesimlere de kitap sattığı için yat kalk sosyalizm yazmaya başladı.

  • hz. muhammed (a.s) ömrünün sonuna doğru bütün müslümanlar maddi anlamda eşitmiydi. mesela hz.ebubekir ile ammar aynı derecede mal mülke mi sahipti. eğer öyleyse sorun yok. eğer öyle değilse, ihsan hoca boşuna konuşuyor..<br><br>malını dağıtmak üstün bir erdem olarak öne çıkabilir.tıpkı cihat gibi.ihsan hoca hiç cihada vurgu yapmıyor.yoksa yarım kalıyor.elalem başka anlıyor.biraz yapsında solcular

  • Kuran&#39;ın gidilmesini istediği yol ortada. (Nahl/71) Hal böyle iken, bu yolu keşfeden ve insanları bu yola sevkeden bir yazar yada bir ideoloji, sırf geleneksel yorumlarla uyuşmuyor diye, akıl penceresi de (Yunus/100) devre dışı bırakılarak, böyle mi düşünülmesi gerekir? Allah&#39;ın sünneti (tavrı/kaderi) evrim gerçeğidir. Ve bu evrim de sadece biyolojik değildir. Lütfen geleneksel

  • Bu mantığa göre &quot;Kuran&#39;daki mülkiyet, infak, paylaşım ayetleri de halk Kuran&#39;ı alsın diye geldi&quot; demek gerekir.

  • İslam için Kuran ve peygamberi değil de başkalarını mı örnek alacağız? Kuranın açık hükmüne, Hz. Ebubekir ya da bir başkası uymayınca bize de mi uymama ruhsatı veriliyor?<br><br>Kuran&#39;ın infak hükmüne uyup cihata uymamak tabii ki olmaz; ya da herhangi başka hükmüne. Hepsi İslam dininin parçası; hiçbirinden vazgeçmek mümkün değil.<br><br>Diğer yandan solcular ve komünistler her kimlerse;

  • İhsan Hocanın kitaplarını solcular ve komünistler okumaz ki onları esas alsın. Gerçi onlara da hitap ediyor ama nafile. Sonra solcular bize ne. Biz evvela kendimizi adam edelim. Doğru ise, kim söylerse söylesin kabul etmeliyiz, yanlış ise kimden gelirse gelsin ret etmeliyiz. Bizim kriterlerimiz kişiler veya ideolojiler veya fırkalar veya mezhepler değil. Hakikati adamla değil adamı hakikatle

  • cuma kardeş ben inançlı bir sosyalist olarak sevgili eliçak&#39;ın tüm yazılarını takip ederim.ayrıca bursaya konferansa geldiğinde de kaçırmadım.lütfen genelleme yapmayalım.onu gerçek sosylistlerin çok iyi takip ettiklerinden eminim.takip ettiğim kadarı ile sizin yapmış olduğunuz bir çok yorum ve yazıların hemen kepsine yürekten katılıyorum.rabbim yar ve yardımcınız olsun.lailahe illallah.lehül

  • Sevgili Ahmet Uysal kardeşim,<br><br>Benim maksadım yanlış anlaşıldı. Anlatmak istediklerime tam uygun bir yazı olmadı idi zaten. Ben yapılan eleştiriye cevap olsun diye yazdım. Yoksa solcular hiç okumuyor, alaka göstermiyor demek istemedim. Selam ve saygılarımla/BURSA

  • sitesinden okuyorum bazı.dinamik ve nefis bir üslubu ve harika tespitleri var.tefsiri de kendisi gibi değişik.islamın yenilikçileri ise muazzam bir çalışma.adalet devletini senelerdir bekliyorum.iyiki çıktı.kurana giriş ve bana dinden bahseti merakla bekliyorum.islam adına konuşanların her yorumuna katılmak gerekmese de mutlaka yararlanması gereken ciddi bir islam bilgesi ve yorumcusu.çapı,

  • slm…insanlarda hep başkalarıyla bir hesaplaşma rahasızlığı var galiba.çoğumuz kendi hesabımızı hiç yapmamışızdır belkide,asıl ağır olanı kendimizle hesaplaşmayı bile unutmuşuz,böyle bir olgudan bihaber durumdayız belkide…bütün bunları unutarak birbirimize şucu-bucu yaftası vurarak insanları bir kaç cümleyle yorumlar hale sokmuşuz kendimizi.oysa şunu gördüm ki her insan bir şekilde bir şeyleri

  • kardeşim sosyal olmaktan kasıt birlikte yaşamak birbirine yardım etmekse zaten islamın amacı bu ama İhsan hocam çoğu konuşmasında örnek verirken solcular şöyle sağcılar böyle v.b. ifadeler kullanıyor (ki çok kullanmasını doğru bulmuyorum)ve islamın özünde sağcılık solculuk diye bir kavram yok bu kavramlar sonradan çıkmış şeytan işi icatlardır. ha yemekte sağ elini kullanmak sünnet v.s.

  • Sayın Eliaçık&#39;ı sosyalist ilahiyatçı kimliğin den dolayı takip ediyorum.Hayatın yapı taşı olan ve Cenab-ı Hak&#39;kın bize bu ekolojik düzen içerisinde bahşettiği maneviyat önce dinmiydi yoksa insani değerler mi?Buna istinaden ağzından insanları haşa Cenab-ı Hak nezdinde sorgulayıp cihat , kafir , münafık gibi sıfatların altına koyarak ezen islamiyet sosyalizim le sentezlenip tekrarmı

  • sosyal islam&#39;da isim, yani asıl &quot;islam&quot;, &quot;sosyal&quot; kısmı ise sıfattır. islam&#39;ın önüne güzel&#39;i getirirsek de mi hata etmiş oluyoruz yani?

  • Benim anlamadığım Allah&#39;ın istediği bu ama neden dünyada bunun hep tam tersi oldu, oluyor ve bundan sonra da olacak gibi görünüyor. Allah&#39;ın yolu neden hiç bir zaman uygulanmıyor?

  • selamlar,okan dostum,bence bunun bir kaç büyük sebebi var.<br>1-halkın çoğunluğu Kur&#39;an mealini bile okumamış.kur&#39;anı bilmeyen ancak arapçasını bol bol okuyan veya dinleyen halkımız var.<br>2-Halk Kur&#39;an eğitim ve bilgisinden mahrum olduğu için kapitalistlerin sömürü (hırsızlık) düzenini normalmiş gibi görüyor.tıpkı canımın istediği partiye oy veririm düşüncesi gibi.halbuki Kur&#39;

  • Merhabalar.<br /><br />Bir ateist olarak,İhsan Hoca&#39;yı saygı ve sevgi ile takip ediyorum.<br /><br />Rivayete göre Sartre &quot;Eğer bir dine inansaydım bu din Ali&#39;nin(Ali Şeriati) dini olurdu demiş.<br /><br />Kur-an&#39;ı zaman zaman okurum(Türkçesini) her ne kadar mülkiyet karşıtı eşitlikçi bir düzen öngörmediğini düşünsemde İhsan Eliaçık gibi inanç sahibi kişilerin çoğalmasının ve

    • Söyledikleriniz aklın ve vicdanın sesi. Eğer din, bilinen şekli ile ise ben de sizin gibi ateistim… Selam olsun düşünen beyinler…

  • ben de dinimizle birinin dinsiz dedigi sosyalist AYDİNLİK gazetesinden eren erdem vasitasi ile hasir nesir oldum. gercek din ihsan hocanin,erenin, hakki yilmaz vasitasi ile tanidim. bu insanlarin makalelerini kitaplarini dagitmak,tanitmak en buyuk ibadet olur herhalde. memleketimiz aydinliga ulasir insallah. yasasin insanlarin kardesligi, esitligi.

Kategoriler

SON İÇERİKLER

ARŞİV

Takip edin

Konular