Son iki yüzyıldır devletin kendine ne dediğine, kendini hangi isimle andığına baktığımızda, “devlet aklına” dair oldukça önemli ipuçları görürüz. Bu bize devlet aklının nereden nereye geldiğini gösterecek, günümüz de yaşanan sorunlara da ışık tutacaktır. Öyle ki ideolojinin giderek ontolojiyi yıprattığını, hatta giderek kimyasını bozmaya başladığını göreceğiz. Bunu gösterebilmek için son ikiyüz...
Mevcut Kur’an meallerin bir çoğuna göre Kur’an’da ‘sağcılar’ ve ‘solcular’ vardır. Bu anlayışa göre Kur’an’da adı geçen ‘sağcılar’, o bildiğimiz sağcılar; muhafazakâr, milliyetçi, mukaddesatçılar olup ‘cennete’ girecekler, ‘solcular’ da o bildiğimiz sosyalistler, komünistler, anarşistler vs. olup cehennemi boylayacak olanlardır. Gördüğü bildiği her ‘sağcı’ya cennetlik, her ‘solcu’ya da...
Kur’an’da Araplara ait üç putun “ismi” özellikle veriliyor. Acaba neden? Nüzul sırasına göre putların ismi ilk olarak Necm suresinde geçiyor. Yani 6 yıl boyunca putların ismi hiç geçmiyor. İlk olarak Necm suresinde üç putun ismi verilerek şöyle deniliyor: “Lât ve Uzza’yı ve diğer üçüncüsü Menat’ı gördünüz mü?” (Necm; 53/19-20) Sonra bunların aslında ne olduğuna geçiliyor. “Onlar” deniyor ...
Kur’an geçmişte helak edilen bir takım topluluklardan bahseder. Bunların kimler olduğunu hiç merak ettiniz mi? Ben merak ettim ve Kur’an’da “Helak ettik” (ehlaknâ) tabirinin geçtiği yerlere tek tek baktım. Tam 28 yerde geçiyor. Bur çoğu sadece helak ettik deyip geçtiğinden, özellikle helak edilenlerin “sosyal statülerine” dair bilgi içeren 6 ayeti nuzül sırasına göre aşağıda çıkardım. Bakın...
Sanıldığının aksine, Türkiye’de cumhuriyet düşüncesi, ilk kez 1923’lerde ortaya çıkmış ve savunulmuş değildir. Son dönem cumhuriyet yanlısı Osmanlı İslamcılarının, İslam alemi genelinde uyanmaya başlayan ve başını Cemaleddin Efgani gibilerin çektiği dalga sayesinde kıpırdanmaya başladıklarını görüyoruz. Esas itibariyle cumhuriyet düşüncesi gücünü bu yankılanmalardan almaktadır… Örneğin...
Aşağıda Kur’an’da ‘kurban’ ile ilgili ayetlerin bir haritasını çıkardım. En çok bilinen meal (Diyanet) ile Kur’an’ın Arapçasını karşılaştırdım. Doğrular ve yanlışlar kendi araştırma ve bilgilerime göredir. Bizim işimizin “gönüller fethetmek” değil; “zihinler açmak” olduğunu hatırlatırım. Malum bu işin bedeli ağır, sabrı zor ve fakat meyvesi tatlıdır. Bakın ortaya nasıl bir sonuç çıktı. ***...
Hiç düşündünüz mü, Türkçe’de çok kullandığımız akraba, garp, gurbet, mağrib, garip, gureba, garibankelimeleri “kurban” ile neden aynı ses benzerliğine sahip? Dahası “Allah’ın garibi”, “Garip kuşun yuvasını Allah yapar” deyim ve atasözlerinin “kurban” ile ne gibi bir ilişkisi olabilir? İsmet Özel’in “Yargı kesin: acı duymak ruhun fiyakasıdır” demesi gibi söyleyeyim: “Yargı kesin: Bütün bunlar...
Hz. Peygamber zamanında Mekkeli bir Ebu Amir vardı. Dönemin ‘mankurt’ rolünü o üstlenmişti. Ne demekti mankurt rolü? Kafasına ‘deve derisi’ geçirilerek, kendi ülkesini yabancı güçlerin işgal girişimine davetiye çıkarma… Kendi halkına veya coğrafyasına karşı türlü gerekçelerle işgalci gücün yanında yer alma rolü… Bakın dönemin mankurtu Ebu Amir ne yaptı, Hz. Peygamber’den de nasıl karşılık gördü…...
Cengiz Aytmatov’un Mankurt eseri bize aidiyet ve haysiyetini kaybedenlerin nasıl kendi ülkelerine ve halklarına yabancılaşıp, “düşmanın”gönüllü askeri hale gelebileceğini anlatır. Esere göre mankurt operasyonu şöyle olurdu: Esir alınan askerlerin kafaları kazınır, başlarına ıslak, kalın ve taze “deve derisi”geçirilir ve çöl sıcağında bir kazığa bağlanarak günlerce bekletilirdi. Sıcaktan gerilen...
Bu yazıda size “cemaat” ve “ankebut” arasında ne fark var onu göstermeye çalışacağım. Her zaman olduğu gibi “Yaşayan Kur’an” rehberimiz olacak. Malum, Kur’an’da Mekke döneminin son, Medine döneminin ilk surelerinden olan “Ankebut”suresi var… Dişi örümcek (karadul) anlamına gelir. Medine’ye gelirken/gelince nazil olur. “Münafık” kelimesinin geçtiği ilk suredir. İçinde en çok “yalan”...