Kur’an’ın nuzül sırasına göre ilk “Hayır!” (Kellâ) veya aynı anlamda “Bilakis, hayır, öyle değil” (Bel) dedikleri acaba nedir? Bu önemli. Çünkü ilk neye hayır denmişse esas itiraz da onadır ve en önemli sorun olarak da o görülüyordur. Kur’an’da nuzül sırasına göre yaklaşık ilk 40 sure boyunca 16 “Hayır!” denilen sure yeri tespit ettim. Sure içlerindeki tekrarları da katarsanız 20’yi geçiyor. İlk...
Ortadoğu’da gelecek: Sosyalist- Müslüman ittifakı… RED Dergisi’nin 2011 Ocak sayısında Baran Kaya’nın İhsan Eliaçık’la yaptığı söyleşi… İhsan Eliaçık, ilahiyatçı ve yazar… 20 kitabı var… Tarih ve İslamiyet üzerine yazdıkları kadar, toplumsal eşitsizlik ve sömürüye karşı işçilerin, emekçilerin ve ezilenlerin yanındaki duruşuyla tanınıyor...
Tunus’ta bir üniversiteli gencin kendini yakmasıyla başlayıp dalga dalga tüm Arap ülkelerine yayılan isyan hareketlerinin öğrettiği çok şey var. Tunus’ta ve Mısır’da insanlar ellerinde “ekmek” ile yürüyüşe geçti. El-Hurriye (özgürlük), er-Rağife (ekmek) ve eş-Şerife (onur) diye yeri göğü inlettiler. Pide ekmeklerin üzerine el-Cu’i (açlık) ve el-Fakr (yoksulluk) yazılarıyla çığlık çığlığa...
Acaba Kur’an’ın “büyük günah” dediği şey nedir? Namaz kılmamak mı? Oruç tutmamak mı? Başörtüsü takmamak mı? Kur’an’da “suç, günah, hata” tabirlerinden öte bir de “büyük suç/hata/günah” tabirleri geçiyor. Baktığımızda bunların 7 yerde geçtiğini görüyoruz. Ne olduğunu anlamak istiyorsanız, gelin birlikte bakalım. Nuzül (iniş) sırasına göre sıralıyorum; *** İlki NECM suresinde: “Göklerde ve yerde ne...
Kur’an’da 29 yerde “Vay onların haline!” yani “Yazıklar olsun, mahvoldu onlar!” anlamında müthiş derecede “sarsıcı” uyarı ve ikazlar var. Bunların neler olduğunu merak ettim ve tek tek bularak nuzül (iniş) sırasına göre dizdim. Baktığımızda “Vay onların haline” denilenler günceliğinden hiçbir şey kaybetmiş değil… Bakın, Mekke’den Medine’ye doğru 23 yıl süren vahyin iniş sürecinde kimlere “Vay...
1-BÜYÜK DÜŞÜNÜR, EYLEM ADAMI ÖZGÜRLÜK SAVAŞÇISI ALİYA İZZETBEGOVİCİN ARAMIZDAN AYRILIŞININ 7.YILI.. RAHMETLE ANARAK BAŞLAYALIM İSTEDİK SÖYLEŞİMİZE. 80 Lİ YILLARIN BAŞINDA ÇIKAN KİTAPLA TANIDIK ONU. 1983TE 14YIL HAPSE MAHKUM OLDUĞUNDA İLKOKULA GİDİYORDUK. BOSNA HERSEK’E YAPTIĞIMIZ SEYAHATTE YOKEDİLMEK İSTENEN TOPLUMU TÜM İMKANSIZLIKLARA KARŞI NASIL AYAĞA KALDIRDIĞINI BİZZAT SAVAŞ MEKANLARINI...
“Ritüel” sözcüğü Hind-Avrupa kökünde “ritu” (saymak) imiş… Oradan Letinceye “ritus” (ayin, tören, merasim, örf, adet) olarak geçmiş, Orta-Latincede “ritüale” olmuş… Ordan da Fransızcaya “rituel”, İngilizceye “ritual” olarak yerleşmiş… “Âyin” kelimesi ise Türkçeye Farsçadan geçmiş ve görenek, tören, merasim anlamına geliyor. Osmanlıcada kullanılan “Şehrâyin” bu anlamda tören, merasim, şenlik ayı...
Kur’an’ın, mal düşkünlerine “aşağılık maymun”… Yemede kırmızı çizgisi olmayan her türden yiyici takımına “domuz”… Kral/zengin uşağı din adamına “dilini sarkıtarak soluyan köpek”… dediğini ve şiddetli eleştiriler yönelttiğini gördünüz. (bkz. ‘Allah ile aldatanın önde gideni’ ve ‘Aşağılık maymunlar olun’ başlıklı makaleler). Şimdi de “Kitap yüklü eşekler” diye kime diyor onu göreceğiz...
Malum, Kur’an’da “buzağı” anlatısı vardır. İçlerinde İsrailoğulları’nın da olduğu Mısırlılar, yeni bir yurt arayışı ile Musa önderliğinde Mısır’dan çıkarlar. Kölelikten kurtulup özgürce yaşayacakları yurda doğru ilerlerken türlü döneklikler yaparlar. ‘Özgürlüğün riskine’ katlanamayıp, ‘hür ve bağımsız olacağız diye böyle çöllerde sürünmektense tekrar eski kölelik gönlerine dönmek daha iyi’ diye...
Saffât; 95: “ Dedi: Kendi ellerinizle yonttuklarınıza mı ibadet ediyorsunuz?” ( Gâle e ta’budûne mâ tenhitûn?) Yazının başlığı görüldüğü Hz. İbrahim’in bu sorusundan alınma. Ama ne soru? “İbrahim’in soruları” arasında en sarsıcı olanlarından birisi daha… Malum, Hz. İbrahim’e sağlığında üç beş kişi bile inanmamıştı. Ama öyle sorular sormuş, öyle sorgulamalar yapmıştı ki açtığı çığır...